Wat is de “DISC” Methode? is het een persoonlijkheidstest, een assessment of een analyse? Belangrijkste het is een goed instrument die inzicht geeft in het herkennen van basis gedrag. Let op het is een model wat je handvatten geeft om gedrag in te schatten.
Wat is DISC?
De DISC methode brengt iemands voorkeursstijlen, sterke kanten, communicatie en groeimogelijkheden in kaart. DISC bestaat uit 4 verschillende hoofdstijlen (D, I, S, en C) en is krachtig door zijn eenvoud. We hebben al deze stijlen in ons, de combinatie hiervan bepaalt onze eigen persoonlijke stijl:
Hoe is DISC ontstaan?
“Carl Gustav Jung” onderscheidde type mensen gebaseerd op vier psychologische functies: denken, voelen, waarnemen en intuïtie. Hij combineerde deze functies met de tweedeling introvert/extravert. Voor DISC is het onderscheid tussen denken, voelen en introvert, extravert interessant. “Introverte mensen” richten hun energie op hun innerlijke wereld. “Extraverte mensen” richten hun energie vooral op de ‘buitenwereld’. Denkers beslissen op basis van hun ratio. Voelers beslissen op basis van hun emotie.
Dr. William Moulton Marston, de ontwikkelaar van het “DISC model”
Eind jaren twintig ontwikkelde de Amerikaanse psycholoog Dr. William Moulton Marston het “DISC model“. Marston observeerde mensen en maakte onderscheid tussen actief en passief gedrag. Menselijk gedrag kan actief of passief zijn, afhankelijk van hoe wij onze omgeving ervaren; vijandig of als goedgezind. Dit leidde tot een beschrijving van de vier fundamentele temperamenten (Dominant, Interactief, Stabiel en Consciëntieus) zoals wij die nu kennen.
Ieder mens vertoont gedrag dat beïnvloed is door alle deze vier temperamenten. Er is echter vaak één temperament dat overheerst in ons dagelijkse doen en laten, ons primair temperament, ondersteund door een secundair temperament.
Wat is Temparament? Is het een Kleurentest?
Al sinds de Griekse oudheid staat het woord temperament voor het zichtbare deel van iemands persoonlijkheid. De Grieken identificeerde 4 temperamenten: sanguinisch, flegmatisch, cholerisch en melancholisch.
Tegenwoordig is naar het typeren van gedrag veel onderzoek gedaan en wordt met temperament de kenmerken of gedragsstijl van iemands persoonlijkheid aangeduid. Dit zijn persoonlijkheidskenmerken die zich o.a. uiten in het gedrag dat iemand laat zien. Van introvert tot extravert, van meer taakgericht tot meer mensgericht. Zeg maar de kleuren van onze persoonlijkheid: Zijn we rood, geel, groen of blauw?
De DISC temperamenten en hun kleuren
Net als in de Griekse oudheid maakt het DISC model ook gebruik van verschillende temperamenten. DISC is eind jaren 20 van de vorige eeuw ontwikkeld door de Amerikaanse psycholoog Dr. William Moulton Marston. Marston observeerde mensen en maakte onderscheid tussen actief en passief gedrag en of wij onze omgeving als vijandig of goedgezind ervaren. Dit leidde tot de DISC temperamenten, onderverdeeld in 4 basiskleuren:
- ‘Vurig’ rood staat voor het dominant temperament.
- ‘Stralend’ geel staat voor het interactief temperament.
- ‘Zacht’ groen staat voor het stabiel temperament.
- ‘Helder’ blauw staat voor het consciëntieus temperament.
Ieder mens vertoont gedrag dat is beïnvloed door alle vier de temperamenten. We hebben ze dus allemaal en hebben onze eigen unieke mix hiervan. Er is echter één temperament dat overheerst aangevuld door een 2e (en eventueel nog een 3e temperament).
Indirect of direct
Hoe zie je nu welk DISC temparament iemand heeft? Je begint eerst te kijken of iemand indirect of juist meer direct is:
- Mensen die indirect zijn, zijn bedachtzamer, luisteren en wachten liever af, zijn bescheiden en blijven liever wat meer op de achtergrond.
- Mensen die direct zijn, benaderen anderen op een directe manier, praten liever en nemen het initiatief. Hun lichaamshouding is wat onrustig en ze zijn meer aanwezig.
Taakgericht of mensgericht
Daarna ga je kijken hoe mensen hun omgeving benaderen, zijn ze meer taakgericht, wantrouwen ze de omgeving in eerste instantie, of juist meer mensgericht en vertrouwen ze de omgeving juist meer:
- Mensen die taakgericht zijn willen kennis en feiten en beslissen op basis van argumenten. Gaan graag in discussie, analyseren graag, gaan voor kwaliteit en zijn op zoek naar de oplossing en het doel.
- Mensen die mensgericht zijn willen contact, beslissen op basis van emotie, zijn op zoek naar harmonie en gaan voor de relatie en de gezelligheid.
DISC kleuren persoonlijkheid
Combineer je indirect, direct, taakgericht en mensgericht dan krijg je een kwadrant met de 4 DISC temperamenten, ieder met zijn eigen kleur.
Rood – Dominant temperament, ‘recht door zee’
- Gedrag: Zelfverzekerd, houdt van confrontaties, resultaat gericht, neemt snel beslissingen, goede onderhandelaar, assertief, resultaat gericht, ongeduldig, komt snel tot de kern en neemt graag risico’s.
- Valkuil: Dicteren en te direct communiceren en hierdoor arrogant en bot overkomen.
- Lichaamstaal: Houdt afstand, stevige handdruk, direct oogcontact, gecontroleerde gebaren.
- Intonatie: sterk, luid en duidelijk, overtuigd, direct.
Geel – Interactief temperament, de ‘enthousiasteling’
- Gedrag: Enthousiast, liever praten dan luisteren, gevoelig voor trends/imago, neemt beslissingen op gevoel, is goed van vertrouwen, meestal positief en optimistisch, heeft een hoog tempo, is in voor nieuwe ideeën en ervaringsgericht.
- Valkuil: Te veel praten en anderen niet aan het woord laten.
- Lichaamstaal: Komt dichterbij, gebruik aanraking, relaxed, humor, vriendelijk oogcontact en gebruikt expressieve gebaren.
- Intonatie: Enthousiast en energiek, emotie in de stem, vriendelijk en stimulerend.
Groen – Stabiel temperament, de ‘helpende hand’
- Gedrag: Heeft een vriendelijke uitstraling, is een luisteraar, servicegericht, stelt beslissingen nemen uit, bescheiden, attent, meegaand, sensitief voor gevoelens van anderen, observeert en reflecteert.
- Valkuil : Zichzelf wegcijferen.
- Lichaamstaal: Relaxed, methodisch, leunt achterover, maakt vriendelijk oogcontact en gebruikt bescheiden gebaren.
- Intonatie: Warm, zacht, kalm, laag volume
Blauw – Consciëntieus temperament, de ‘analyticus’
- Gedrag: Betrouwbaar en zorgvuldig, gericht op kwaliteit en service, objectief, luistert kritisch, neemt beslissingen weloverwogen, formeel, is wat afstandelijk, is feitelijk, heeft oog voor detail, eerst zien dan geloven.
- Valkuil: Perfectionisme en te kritisch.
- Lichaamstaal: Houdt afstand, ferme houding, direct oogcontact, geen gebaren.
- Intonatie: Gecontroleerd, direct, doordacht, monotoon.
Toepassing DISC
Het DISC model brengt iemands temperament, sterke kanten, communicatie en groeimogelijkheden in kaart. DISC vergroot de kennis van gedrag, helpt communicatie conflicten oplossen en vermijden, vergroot individuele effectiviteit binnen organisaties en stimuleert het benutten van talenten.
Wanneer je van jezelf (en anderen) een DISC profiel laat maken dan krijg je inzicht in je natuurlijke manier van doen, hoe je met bepaalde situaties onder druk omgaat, wat jouw stijl van communiceren is en wat jouw onbewuste drijfveren zijn. Het beschrijft je natuurlijke gedragsstijl en geeft handvatten om prettiger te werken, te leven en om te gaan met anderen.
Is de DISC methode in te zetten als assessment?
Een assessment is een instrument dat wordt ingezet voor toetsing en beoordeling, of een test om te beoordelen of je geschikt bent voor een functie. Is de DISC methode hiervoor te gebruiken?
DISC zegt iets over iemands persoonlijke stijl. Zo zal b.v. een D-stijl een andere leiderschapsstijl hebben dan een S-stijl. DISC geeft echter geen oordeel over welke stijl de beste is. Beide kunnen namelijk uitstekkende leiders zijn, net zoals een I of een C stijl dat kan zijn. Of iemand geschikt is voor een functie hangt af van meer factoren zoals de context en zaken zoals persoonlijke waarden, interesses en competenties. Dus de DISC methode is geen assessment methode!
Is de DISC methode dan een analyse?
Ja, dat is nog de beste omschrijving. Een analyse velt geen oordeel maar geeft alleen een objectief beeld van de werkelijkheid. Een goede DISC analyse vertelt het verhaal over hoe mensen iets doen; wat hun kwaliteiten en uitdagingen zijn, en hun onbewuste voorkeuren in gedrag en communicatie.
Hoe gebruik ik DISC methode?
Doordat DISC ‘slechts’ een indicatie is en geen oordeel velt is DISC goed in te zetten daar waar mensen inzicht willen krijgen in zichzelf, én in anderen. Hierdoor kunnen we elkaar beter begrijpen en onze “persoonlijke effectiviteit” aanzienlijk vergroten. DISC is o.a. goed te gebruiken bij:
- Coaching – Inzicht in eigen kwaliteiten en valkuilen, maar ook bij stressmanagement en burn-out preventie (wat geeft energie en wat kost energie).
- Sales – Herkennen van de DISC stijl van de klant en hierop beter kunnen afstemmen.
- Teams – Effectiever samenwerken.
- Leidinggeven – Inzicht in eigen leiderschapsstijl en de stijl van de ander.
- Persoonlijk leiderschap – Verhoging van zelfkennis leidt tot betere keuzes.
DISC geeft inzicht in onze voorkeuren in gedrag en communicatie. Het is de persoonlijke stijl, onze specifieke manier van doen. En geeft inzicht in onze “onbewuste drijfveren” en onderliggende behoeften. Maar wat is DISC nu eigenlijk? Is het een persoonlijkheidstest, een assessment of een analyse?
De DISC methode geeft inzicht in hoe wij van nature handelen, reageren en communiceren. Vooral wanneer de omstandigheden ongunstig worden, b.v. bij spanning en “stress“, heeft dit veel invloed op ons gedrag. DISC geeft verder ook inzicht in wat ons “energie geeft” en wat “energie kost“.
Is de DISC methode een persoonlijkheidstest?
DISC meet een onderdeel van onze persoonlijkheid maar is geen alomvattende persoonlijkheidstest. Een test houdt bovendien in dat je ervoor kunt slagen of niet, of dat de ene uitslag beter is dan de ander. Dat is met DISC niet het geval. Het ene profiel is niet beter dan het andere.
Iedere persoonlijke stijl is uniek.
Een DISC stijl is niet ‘goed’ of ‘fout’. Iedere stijl heeft sterkten en uitdagingen afhankelijk van de context. Zijn de omstandigheden gunstig, dan passen we ons gedrag aan naar gelang de rol die we vervullen. Zijn de omstandigheden niet optimaal dan zijn we geneigd om onbewust te reageren conform onze primaire stijl.
Dominant in DISC
Kenmerken: Extravert en controlerend direct, gedreven, prestatiegericht, hoog tempo, neemt leiding.
Iemand die hoog scoort op de D-stijl is zelfverzekerd en gaat de confrontatie zeker niet uit de weg. Een D neemt in ieder geval geen blad voor de mond. De D-stijl resultaatgericht, wil graag eigen keuzes kunnen maken, richting bepalen en neemt snel beslissingen. Verder is een D een goede onderhandelaar, assertief, wat ongeduldig en komt snel tot de kern. Een D neemt graag risico’s.
Mogelijke valkuilen zijn: Drammerig en te direct communiceren. De D kan voor anderen dan arrogant en bot overkomen.
Dominant en rood: De D-stijl van DISC
De D-stijl van DISC staat voor dominant en vurig rood. Een typische D is doortastend, doelgericht, gedreven, assertief, resoluut, competitief, beslist en kortaf.
Waar staat de D-stijl van DISC voor?
Met een DISC analyse meet je de 4 DISC stijlen/temperamenten: Dominant, Interactief, Stabiel en Consciëntieus. De D-score uit deze analyse (Dominant) meet hoe iemand problemen oplost of uitdagingen accepteert. Hoe hoger de D-score hoe assertiever iemand zal zijn bij het aanpakken van problemen en veranderingen. Hoe lager de D-score hoe meer iemand uitdagingen op een conservatieve manier zal accepteren en conflicten zal vermijden.
Verder is iemand met een hoge D-score: extravert, controlerend direct, gedreven, prestatiegericht, heeft een hoog tempo en neemt de leiding.
Dominant en rood: Kwaliteiten en valkuilen van de hoge D
De hoge D is goed in het beslissen en wil winnen. Hij is een logische denker, neemt geen blad voor de mond, is resultaatgericht en wil de feiten en kernpunten weten. graag wil hij zelf zijn eigen keuzes maken en de leiding nemen. Hij verwacht hoge prestaties, van zichzelf en van anderen. Conflicten gaat hij niet uit de weg!
| Kwaliteiten | Valkuilen |
| Avontuurlijk | Risicovol |
| Assertief | Agressief en fel |
| Autonoom | Egocentrisch en egoïstisch |
| Beslisser en neemt de leiding | Autoritair, commanderend, bazig |
| Besluitvaardig | Dictatoriaal |
| Concurrerend | Wedijverend |
| Confronterend | Kwetsend, Intolerant, kort lontje |
| Direct, zegt waar het op staat | Tactloos en brutaal |
| Daadkrachtig | Drammerig |
| Dominant | Veeleisend |
| Doelgericht | Tunnelvisie |
| Doortastend | Brutaal |
| Durver | Overmoedig |
| Gedreven en gericht op uitdagingen | Ongeduldig |
| Ondernemend en avontuurlijk | Overmoedig en roekeloos |
| Prestatie en resultaatgericht | Over lijken gaan |
| Snel | Ongeduldig |
| Strijdlustig | Aanvallend |
| Vasthoudend | Drammerig |
| Zelfverzekerd | Arrogant |
De D onder stress
Wanneer de D minder goed in zijn energie zit, onder druk staat of wanneer stress een rol speelt komen de scherpe kanten van de D-stijl naar voren. Niet voor niets staat de D van DISC voor dominant en is de kleur vurig rood. Hij kan dan:
- Agressief, ongeduldig en nerveus reageren.
- Overbezorgd worden omtrent korte termijn resultaten.
- Door gaan, ook als het fout lijkt.
- Geïrriteerd zijn, een kort lontje hebben.
- Egoïstische trekken vertonen.
- Gaan dicteren of commanderen.
- Te snel beslissen en anderen overrulen.
- Tactloos, arrogant en bot overkomen.
- De neiging hebben om te veel te eisen, van zichzelf en van anderen.
Wat bij een D vooral stress veroorzaakt is (de kans op) verliezen, besluiteloosheid, op safe spelen, ijdelheid, en een gebrek aan focus of leiderschap. Zeker wanneer anderen zich niet goed inzetten en de D daar geen invloed (meer) op kan uitoefenen.
Bij frustratie, wanneer de stress te hoog is, wordt de D stil en laat de beslissing over aan anderen. “Zeg jij het dan maar…”
Onderliggende behoeften en angsten van de hoge D
| Wil graag | Onderliggende angst |
| Richting | Geen doel hebben |
| Succes | Misbruikt worden |
| Resultaat | Controle verliezen |
| Macht en controle | Zelfwaardering verliezen |
Ideale omgeving voor de D
De D is in zijn element als hij de vrijheid heeft om te kunnen beslissen, de uitdaging en competitie kan aangaan, kan brainstormen. Hij houdt niet van routine. Iemand met een hoge D:
- Wil actief mee doen en graag winnen.
- Wil het nut weten van een functie of een taak.
- Wil tijd kunnen besteden aan persoonlijke interesses en hobby’s.
- Speelt mee, maar niet noodzakelijk met anderen.
- Praat graag over werk en functie.
- Kiest vrienden proefondervindelijk uit.
- Wil meerdere opties om uit te kiezen.
- Wil meer aandacht besteden aan praktische zaken, minder aan emoties.
- Biedt weerstand tegen het doen van dingen die hij of zij niet wil doen.
- Geeft de voorkeur aan directe humor met een vleugje superioriteitsgevoel.
- Wil leiding geven en invloed uitoefenen.
- Zoekt de rol van initiator of natuurlijke leider bij sociale evenementen en activiteiten.
| Wat geeft energie | Wat kost energie |
| Actie ondernemen, fysieke inspanning leveren | Stilstaan |
| In beweging komen | Remmend gedrag |
| Uitdagingen opzoeken en aangaan | Geen beslissing nemen, geen positie innemen |
| Doelen stellen met deadlines | Doelloosheid |
| Beslissingen nemen en leiderschap laten zien | Volgen, op de achtergrond blijven |
| Ambitieuze plannen maken | Onverschilligheid |
| Doelen halen en problemen oplossen | Geen invloed kunnen uitoefenen |
| Zichzelf niet kunnen laten gelden |
Communiceren met de D-stijl
De D-stijl is assertief en houdt van een directe, kort en krachtige, benadering. Hij is resultaatgericht, neemt graag risico’s en heeft een wat ongeduldige uitstraling. Hij praat met een luide toon, geeft een stevige handdruk en zal kernachtig en stellig communiceren.
Draai er niet omheen en zeg gewoon waar het op staat. Een D houdt van de grote lijnen, wil richting, en wil vooral weten WAT je van hem wilt en WAT hij er aan heeft. Een D wil graag zelf kunnen beslissen dus geef hem dan ook een keus.
| Wat je het beste kan doen | Wat je beter kunt laten |
| Toon zelfvertrouwen | Met veel details komen |
| Wees direct en to-the-point | Vaag taalgebruik/er omheen draaien |
| Focus op resultaat | Voor hem/haar beslissen |
| Kom met alternatieven | |
| Geef een keuze mogelijkheid |
Interactief
Kenmerken: Extravert en relaterend hartelijk, enthousiast, prater, impulsief, verbaal.
Iemand die hoog scoort op de I-stijl is snel enthousiast en is liever zelf aan het woord dan dat hij moet luisteren. Een I is goed in het beïnvloeden van anderen en gevoelig voor trends/imago. Beslissingen neemt de I vooral op gevoel. Verder is de I goed van vertrouwen en meestal optimistisch. Het tempo van de I ligt hoog, is altijd in voor nieuwe ideeën en erg ervaringsgericht.
Mogelijke valkuilen zijn: Te veel praten en anderen niet aan het woord laten. De I kan dan wat opdringerig overkomen.
Interactief en geel: De I-stijl van DISC
De I-stijl van DISC staat voor interactief en stralend geel. Een typische I is spontaan, expressief, inspirerend, energiek, creatief, levendig en optimistisch.
Waar staat de I-stijl van DISC voor?
Met een DISC analyse meet je de 4 DISC stijlen/temperamenten: Dominant, Interactief, Stabiel en Consciëntieus. De I-score uit deze analyse meet hoe een persoon anderen beïnvloed of interactie heeft met anderen. Hoe hoger de I-score hoe actiever iemand mensen opzoekt om de interactie aan te gaan en wil beïnvloeden via verbale vaardigheden. Hoe lager de I-score, hoe terughoudender iemand zal zijn bij het benaderen van anderen.
Verder is iemand met een hoge I-score: extravert en relaterend hartelijk, enthousiast, een prater, impulsief en verbaal sterk.
Interactief en geel: Kwaliteiten en valkuilen van de hoge I
De hoge I is goed in het beïnvloeden van anderen en wil graag gezien worden. Hij heeft de X-factor als het om aandacht gaat en zoekt actief de bevestiging dat hij het goed doet. Hij zoekt enthousiast mensen en situaties op en denkt emotioneel. Hij wil graag de grote lijnen weten en houdt niet van details en conflictsituaties. Plezier en actie staat hoog in het vaandel.
| Kwaliteiten | Valkuilen |
| Aanwezig | Opdringerig |
| Charmant | Joviaal |
| Communicatief | Geen ruimte geven aan anderen |
| Creatief | Chaotisch |
| Energiek | Druk |
| Enthousiast, in voor nieuwe ideeën | Impulsief |
| Expressief en geanimeerd | Aanwezig, uitbundig |
| Impulsief | Snel afgeleid, ongestructureerd, ongeremd en chaotisch |
| Interactief en inspirerend | Overheersend |
| Hartelijk | Klef, overdreven |
| Levendig | Druk |
| Ongedwongen | Lui |
| Optimistisch en positief | Onrealistisch |
| Overtuigend | Demonstratief |
| Spontaan | Impulsief |
| Spraakzaam | Spraakwaterval, slecht luisterend |
| Uitbundig | Erg aanwezig |
| Vriendelijk | Gemaakt |
| Vertrouwend | Naïef |
| Vrolijk | Manisch |
De I onder stress
Wanneer de I minder goed in zijn energie zit, onder druk staat of wanneer stress een rol speelt komen de scherpe kanten van de I-stijl naar voren. Het stralend geel gaat dan te hard schijnen. Hij kan dan:
- Onrealistisch en emotioneel worden.
- Overgevoelig en opstandig worden.
- Veel gaan praten en doel- en richtingloos worden.
- Oog voor het detail verliezen.
- Te sterk betrokken raken bij relaties.
- Te veel rekening houden met anderen.
- Chaotisch worden en daardoor fouten maken of dingen vergeten.
De I ervaart vooral stress bij gebrek aan: invloed en betrokkenheid, bij conflicten, bij geen persoonlijke erkenning of buiten de groep komen te staan, bij restricties krijgt aan vrijheid en flexibiliteit en geen successen kan vieren.
Bij frustratie, wanneer de stress te hoog is, gaat de I ‘nog’ meer praten en mist alle signalen om hem heen (doelloos).
Onderliggende behoeften en angsten van de hoge I
| Wil graag | Onderliggende angst |
| Erkenning | Niet gezien te worden |
| Contact met mensen | Verlies van waardering (door anderen) |
| Populariteit, kunnen beïnvloeden | Afwijzing |
| Waardering, prestige, plezier | Verlies van invloed |
Ideale omgeving voor de I
De I is in zijn element als hij veel menscontact heeft en kan beïnvloeden. Hij wil vrijheid zonder controle en mee kunnen denken over ideeën. Iemand met een hoge I:
- Wil aardig gevonden en bewonderd worden.
- Wil in communicatie zijn met mensen.
- Moet ruimte te hebben om hartelijk en enthousiast te zijn, moet zich kunnen uitdrukken.
- Wil sparren met anderen over ideeën.
- Houdt ervan om met anderen praten over zijn gevoelens.
- Vindt het prettig om aangeraakt te worden.
- Houdt van spontane acties en zal deze ook initiëren.
- Wil graag met veel verschillende mensen omgaan.
- Is graag in het gezelschap van gezellige mensen met verschillende interesses.
- Zoekt bewust positieve mensen en situaties uit.
- Houdt van humor en grappen.
- Wil graag worden ‘gezien’.
- Wil van nature prettige en mooie momenten delen met anderen.
| Wat geeft energie | Wat kost energie |
| Mensen en gezelligheid | Alleen zijn |
| Praten, delen en sparren | Ruzie en conflicten |
| Het woord nemen in een groep | Schriftelijke communicatie, geen ‘face to face’ contact |
| Spontane dingen doen | Volgens planning en procedures werken |
| Humor en luchtigheid | Routine |
| In het middelpunt staan en entertainen | Gebrek aan humor, zwaarmoedigheid |
| Dromen verkopen, inspireren | Stilte |
| Complimenten en waardering en public | Publiekelijk afkraken |
| Negeren |
Communiceren met de I-stijl
De I-stijl is enthousiast en graag zelf aan het woord. Hij is meestal positief/optimistisch, in voor nieuwe ideeën, trendgevoelig en houdt van een levendige conversatie. Hij heeft een intense manier van praten met een hoog tempo, goed van vertrouwen en laat zijn gevoel meewegen bij het nemen van beslissingen.
Zorg voor een hoog tempo en geef hem erkenning voor zijn bijdrage. Je moet de I enthousiast maken. De I wil vooral weten WIE het allemaal aangaat en WIE er nog meer bij betrokken zijn.
| Wat je het beste kan doen | Wat je beter kunt laten |
| Hij of zij bepaalt het tempo | Met veel details komen |
| Wees open en enthousiast | Je laten afleiden van de kern |
| Kom met voorbeelden | Kortaf en onpersoonlijk worden |
| Luister aandachtig en word concreet | |
| Focus op de persoonlijke klik |
Stabiel In DISC
Kenmerken: Introvert en relaterend betrokken, vriendelijk, attent, teamplayer, harmonie, gesloten.
Iemand die hoog scoort op de S-stijl heeft een vriendelijke uitstraling, is servicegericht en een echte luisteraar. Beslissingen stelt de S het liefst even uit. Een S houdt niet van plotselinge veranderingen. Verder is de S bescheiden, attent, meegaand en sensitief voor de gevoelens van anderen. De S observeert en reflecteert, en doet het liefst dingen stap voor stap. Een S heeft een hekel aan conflictsituaties.
Mogelijke valkuilen zijn: Te bescheiden en zichzelf wegcijferen. Een S kan dan wat onderdanig overkomen.
Stabiel en groen: De S-stijl van DISC
De S-stijl van DISC staat voor stabiel en zacht groen. Een typische S is bescheiden, dienstbaar, sociaal, gevoelig, oprecht, informeel, geduldig, begripvol en bedachtzaam.
Waar staat de S-stijl van DISC voor?
Met een DISC analyse meet je de 4 DISC stijlen/temperamenten: Dominant, Interactief, Stabiel en Consciëntieus. De S-score uit deze analyse meet hoe iemand zijn eigen tempo bepaald of reageert op veranderingen. Hoe hoger de S-score hoe bedachtzamer iemand is en hoe actiever hij/zij zich zal verzetten tegen (plotselinge) veranderingen. Hoe lager de S-score hoe hoger het tempo en hoe actiever iemand zoekt naar veranderingen.
Verder is iemand met een hoge S-score: introvert en relaterend betrokken, vriendelijk, bescheiden, attent, een teamplayer, zoekt harmonie en is wat gesloten.
Stabiel en groen: Kwaliteiten en valkuilen van de hoge S
Zet de hoge S aan een taak en hij maakt het af. Uitvoeren is zijn ding, liefst stap voor stap. Hij denkt logisch na en houdt van een persoonlijke, niet opdringerige, benadering. Hij zal niet snel om waardering vragen, ook al heeft hij daar behoefte aan. Hij houdt niet van plotselinge veranderingen en heeft een hekel aan conflictsituaties, De S stelt zich graag in dienst van anderen, is bescheiden en een teamplayer, en houdt van kalmte en rust.
| Kwaliteiten | Valkuilen |
| Aanpasbaar | Grenzeloos |
| Begripvol | Goedpraten |
| Behulpzaam | Bemoeizuchtig |
| Bescheiden | Onzichtbaar |
| Betrouwbaar | Saai |
| Dienstbaar | Onderdanig |
| Geduldig | Traag |
| Genuanceerd | Geen stelling innemen |
| Gevoelig | Overgevoelig |
| Goede luisteraar | Weinig woorden |
| Harmonieus | Conflict vermijdend |
| Loyaal | Afhankelijk |
| Oprecht | Te eerlijk |
| Relaxed | Afwachtend en passief |
| Rustig | Gesloten |
| Stabiel en evenwichtig | Behoudend |
| Teamspeler | Onopvallend |
| Vriendelijk en welwillend | Te welwillend |
| Zorgzaam | Wegcijferen |
De S onder stress
Wanneer de S minder goed in zijn energie zit, onder druk staat of wanneer stress een rol speelt komen de scherpe kanten van S-stijl naar voren. Het zacht groen wordt dan harder. Hij kan dan:
- Inflexibel worden.
- Gaan twijfelen.
- Koppig en zeer voorzichtig worden.
- Ongeconcentreerd en nog behoedzamer worden dan hij van nature al is.
- Zich terug gaan trekken.
- Oordelend en koel worden.
- Een onderdanige houding aannemen en zich ergens te makkelijk bij neerleggen.
- Piekeren (hardop) over goed en slecht.
De S ervaart vooral stress bij een onpersoonlijke behandeling, plotselinge veranderingen, schending van hun normen en waarden en anderen die commanderen.
Bij frustratie, wanneer de stress te hoog is, gaat de S de strijd aan (gaat nog meer zijn best doen) en toont agressie.
Onderliggende behoeften en angsten van de hoge S
| Wil graag | Onderliggende angst |
| Instructie | Onduidelijke situaties |
| Stabiliteit en zekerheid | Conflict |
| Waardering en oprechtheid | Niet goed genoeg zijn |
| Een rustige, vertrouwde omgeving | Te snelle veranderingen / Verlies van zekerheid en stabiliteit |
Ideale omgeving voor de S
De S is in zijn element als hij duidelijke kaders heeft, in een rustige en stabiele omgeving zonder conflicten, en zijn relatie-gerichtheid kan gebruiken. Iemand met een hoge S:
- Wil graag langdurige relaties opbouwen met een kleine groep mensen.
- Vindt het belangrijk om te worden geaccepteerd door de groep waarin hij of zij zich in bevindt en wil graag worden betrokken bij hetgeen gebeurt binnen die groep.
- Geeft de voorkeur aan 1 op 1 contact in relaties en vindt het prettig als de rol van de ander voorspelbaar is.
- Geeft de voorkeur aan meer informele, ingetogen relaties.
- Hecht waarde aan de mening van een expert.
- Streeft naar stabiliteit in zijn of haar leven door te conformeren, in te stemmen en het anderen naar de zin te maken.
- Geeft de voorkeur aan een actieve rol in groepsverband.
- Vindt het prettig om routinematig dingen te doen/activiteiten te verrichten.
- Communiceert het liefst met partner of vrienden in een conflictvrije of spanningsvrije omgeving.
- Wil graag volgens duidelijk omlijnde en stapsgewijze procedures activiteiten voltooien.
- Streeft naar oprechte waardering en acceptatie.
| Wat geeft energie | Wat kost energie |
| Met familie samenzijn | Drukke hectische omgeving |
| Harmonie | Conflicten en spanningen |
| Rust, niets ‘moeten’ | Nieuwe mensen en situaties |
| Voorspelbaarheid | Verrassingen en spontane acties |
| Routine en ritme | Ad hoc beslissingen |
| Tijd om te wennen | Kritiek |
| Stabiele relaties | Van de hak op de tak springen |
| Stap voor stap benadering | Felheid, boosheid |
| Persoonlijke waardering | Onduidelijkheid, niet weten waar je aan toe bent |
Communiceren met de S-stijl
De S-stijl heeft een vriendelijke uitstraling en is een echte luisteraar. Hij is loyaal, attent, servicegericht, beleefd en bescheiden. Hij houdt zich wat op de achtergrond en stelt het nemen van een besluit het liefst even uit.
Stel hem eerst op zijn gemak en vertel vervolgens, op een rustige en niet bedreigende manier, wat je wilt. De S wil instructie en vooral weten HOE hij het moet doen. Hij houdt niet van plotselinge veranderingen en zal alleen een keus maken als hij voldoende zekerheid heeft.
| Wat je het beste kan doen | Wat je beter kunt laten |
| Neem de tijd | Van de hak op de tak springen |
| Stel ‘hoe’ vragen | Directief praten |
| Benadruk service aspecten | Snel willen zijn |
| Doorvragen | |
| Focus op zekerheden |
Nog meer over DISC?
Consciëntieus
Kenmerken: Introvert en controlerend denker, observator, afwachtend, precies, gesloten, privacy.
Iemand die hoog scoort op de C-stijl is betrouwbaar, objectief, zorgvuldig en gericht op kwaliteit. Een C is een echte denker en neemt beslissingen weloverwogen. De C luistert kritisch: eerst zien dan geloven. Verder is de C formeel, wat afstandelijk en feitelijk. De C heeft oog voor detail en legt de lat voor zichzelf hoog en zal niet zo snel een fout maken.
Mogelijke valkuilen zijn: Alles tot in de kleinste details willen controleren. De C kan dan als perfectionistisch en te kritisch overkomen.
Consciëntieus en blauw: De C-stijl van DISC
De C-stijl van DISC staat voor consciëntieus en helder blauw. Een typische C is formeel, gestructureerd, logisch, analytisch, precies, wil controle, is objectief, perfectionistisch en weloverwogen.
Waar staat de C-stijl van DISC voor?
Met een DISC analyse meet je de 4 DISC stijlen/temperamenten: Dominant, Interactief, Stabiel en Consciëntieus. De C-score uit deze analyse meet hoe iemand reageert op regels, procedures en beperkingen. Een hoge C volgt de regels gesteld door derden. Bij een lage C-score zal iemand pogen om zijn/haar eigen regels en procedures te bepalen.
Verder is iemand met een hoge C-score: introvert en een controlerende denker, een observator, afwachtend, precies, gesloten en wil privacy.
Consciëntieus en blauw: Kwaliteiten en valkuilen van de hoge C
De hoge C is goed in het bedenken en analyseren. Hij wil informatie hebben, en het proces kennen, om een keuze te kunnen maken. Hij gaat hierin behoedzaam te werk. Hij doet dingen het liefst zelf zodat hij weet dat het aan zijn hoge standaard zal voldoen. Een C wil laten zien dat hij nauwkeurig is en zal niet snel een fout maken. Kritiek kan hij daarom minder verdragen.
| Kwaliteiten | Valkuilen |
| Analytisch | Gevoelsarm |
| Consciëntieus | Procedureel, alles volgens de regeltjes doen |
| Detaillistisch | Mierenneuken |
| Bedachtzaam | Afstandelijk |
| Diplomatiek | Risicomijdend |
| Feitelijk | Gevoelloos |
| Formeel | Gesloten |
| Gedisciplineerd | Dwang neurotisch |
| Gestructureerd | Star |
| Kritisch | Over kritisch, pietluttig |
| Logisch | Onpersoonlijk en afstandelijk |
| Nauwkeurig en gedetailleerd | Perfectionistisch |
| Objectief | Defensief |
| Ordenend | Star |
| Perfectionistisch | De lat te hoog leggen |
| Precies en gedetailleerd | Pietluttig |
| Systematisch | Onpersoonlijk en procedureel |
| Weloverwogen | Besluiteloos |
De C onder stress
Wanneer de C minder goed in zijn energie zit, onder druk staat of wanneer stress een rol speelt komen de scherpte kanten van de C-stijl naar voren. Het helder blauw wordt dan koel en koud. Hij kan dan:
- Over kritisch en cynisch worden.
- Overbezorgd worden omtrent de uitkomsten.
- Door blijven vragen en de neigen hebben alles te wikken en te wegen, en over te analyseren.
- Uitgesproken pessimistisch worden, snel aangebrand zijn.
- Defensief en afstandelijk reageren.
- Zich terugtrekken en erg stil worden.
- Wordt inactief en haatdragend, en veroorzaakt daarmee het voorspelde (eigen) falen.
Gebrek aan informatie en richting, impulsiviteit en ondoordachte veranderingen/aanpassingen kunnen de C veel stress geven. En geef een C geen (onterechte) kritiek want dan is het helemaal gedaan…
Bij frustratie, wanneer de stress te hoog is, gaat de C hard praten en laat van zich horen (kan dan emotioneel uit de hoek komen).
Onderliggende behoeften en angsten van de hoge C
| Wil graag | Onderliggende angst |
| Informatie | Geen controle hebben |
| Accuratesse en precisie | Kritiek krijgen, falen en fouten maken |
| Hoge maatstaven | Te weinig kwaliteit |
| Logica, systematiek | Over gevoelens moeten praten |
Ideale omgeving voor de C
De C is in zijn element als hij kritisch kan zijn en ruimte heeft om in alle rust na te kunnen denken en meer kwaliteit dan kwantiteit kan leveren. Iemand met een hoge C:
- Voelt zich prettig in de rol van observant en vergaart liever informatie voordat relaties worden aangegaan.
- Voelt zich prettig als anderen het initiatief nemen in sociale omgang.
- Vindt het belangrijk om discreet en tactvol te kunnen zijn en vermijdt daarom het bespreken van gevoelige, persoonlijke kwesties.
- Geeft de voorkeur aan een serieuze en wantrouwende houding ten opzichte van anderen en schenkt pas vertrouwen als anderen zichzelf hebben bewezen.
- Laat liever niet zichzelf zien. Laat pas meer van zichzelf zien in een vertrouwde setting die veilig aanvoelt. Is van nature op zijn of haar hoede als zelfbescherming.
- Geeft de voorkeur aan samenzijn met vertrouwde vrienden die hebben laten zien dat ze de vriendschap waard zijn.
- Neemt het liefst deel aan georganiseerde activiteiten die aansluiten bij persoonlijke interesses.
- Wil graag meer weten van dingen of zaken, zeker als deze zijn of haar natuurlijke nieuwsgierigheid prikkelen.
- Praat het liefs over feiten, niet over gevoelens.
- Geeft de voorkeur aan conflictvrije omgevingen en relaties.
Wat geeft energie?
| Wat geeft energie | Wat kost energie |
| Tijd om na te denken | Impulsief beslissen |
| Onderzoeken en analyseren | Bluffen en beloften maken die niet kunnen worden nagekomen |
| Alleen zijn | Steeds mensen in de buurt, niet kunnen terugtrekken |
| Het juiste kunnen doen | Fouten niet kunnen voorkomen |
| Controleren en checken | Onvoorbereid, zonder planning of structuur dingen doen |
| Voorbereiden | Intense en emotionele gesprekken of contacten |
| Niet hoeven delen van gevoelens | Conflicten en ruzies |
| Gedetailleerd zijn | Informele, spontane omgeving |
| Formele, zakelijke omgeving | Blind vertrouwen geven |
Communiceren met de C-stijl
De C -stijl is feitelijk, formeel en wat afstandelijk. Zijn uitdrukking is niet zo expressief en hij kan wat stoïcijns overkomen. Hij maakt graag zijn eigen analyse en wil hiervoor uitgebreide informatie. Hij is wat argwanend, wil garanties en beslist op basis van feiten. Eerst zien dan geloven.
Hij is allergisch voor iemand die te druk en met veel te veel energie bij hem ‘binnenkomt’. Breng het rustig, geef voldoende feiten en hou wat afstand. Hij is vooral gevoelig voor de WAAROM achter je verhaal.
| Wat je het beste kan doen | Wat je beter kunt laten |
| Focus op feiten en informatie | Persoonlijk worden |
| Luister actief | Onder tijdsdruk zetten |
| Beantwoord de ‘waarom’ vragen | Details achterwegen laten |
| Geef garanties | |
| Bevestig de gemaakte afspraken |
DISC karaktereigenschappen lijst
In dit artikel vind je een uitgebreide karaktereigenschappen lijst met hun sterke kanten en valkuilen, gerangschikt per DISC stijl: Dominant, Interactief, Stabiel en Consciëntieus.
DISC
Het DISC model brengt iemands natuurlijke voorkeursstijlen en karaktereigenschappen in kaart. Zeg maar onze sterke kanten die we van nature bezitten, de kwaliteiten, en onze minder sterke kanten, de valkuilen. DISC bestaat uit 4 verschillende hoofdstijlen (D, I, S en C) en is krachtig door zijn eenvoud.
Ieder mens vertoont namelijk gedrag dat beïnvloed is door alle vier de stijlen. Er is echter één stijl die overheerst in ons dagelijkse doen en laten, ondersteund door een secundaire stijl.
DISC karaktereigenschappen lijst
D-stijl: Dominant (direct en taakgericht)
Extravert en controlerend direct, gedreven, prestatiegericht, hoog tempo, neemt leiding.
| Sterken | Valkuilen |
| Avontuurlijk | Risicovol |
| Assertief | Agressief en fel |
| Autonoom | Egocentrisch en egoïstisch |
| Beslisser en neemt de leiding | Autoritair, commanderend, bazig |
| Besluitvaardig | Dictatoriaal |
| Concurrerend | Wedijverend |
| Confronterend | Kwetsend, Intolerant, kort lontje |
| Direct, zegt waar het op staat | Tactloos en brutaal |
| Daadkrachtig | Drammerig |
| Dominant | Veeleisend |
| Doelgericht | Tunnelvisie |
| Doortastend | Brutaal |
| Durver | Overmoedig |
| Gedreven en gericht op uitdagingen | Ongeduldig |
| Ondernemend en avontuurlijk | Overmoedig en roekeloos |
| Prestatie en resultaatgericht | Over lijken gaan |
| Snel | Ongeduldig |
| Strijdlustig | Aanvallend |
| Vasthoudend | Drammerig |
| Zelfverzekerd | Arrogant |
I-stijl: Interactief (direct en mensgericht)
Extravert en relaterend hartelijk, enthousiast, prater, impulsief, verbaal.
| Sterkten | Valkuilen |
| Aanwezig | Opdringerig |
| Charmant | Joviaal |
| Communicatief | Geen ruimte geven aan anderen |
| Creatief | Chaotisch |
| Energiek | Druk |
| Enthousiast, in voor nieuwe ideeën | Impulsief |
| Expressief en geanimeerd | Aanwezig, uitbundig |
| Impulsief | Snel afgeleid, ongestructureerd, ongeremd en chaotisch |
| Interactief en inspirerend | Overheersend |
| Hartelijk | Klef, overdreven |
| Levendig | Druk |
| Ongedwongen | Lui |
| Optimistisch en positief | Onrealistisch |
| Overtuigend | Demonstratief |
| Spontaan | Impulsief |
| Spraakzaam | Spraakwaterval, slecht luisterend |
| Uitbundig | Erg aanwezig |
| Vriendelijk | Gemaakt |
| Vertrouwend | Naïef |
| Vrolijk | Manisch |
S-stijl: Stabiel (indirect en mensgericht)
Introvert en relaterend betrokken, vriendelijk, attent, teamspeler, harmonie, gesloten.
| Sterken | Valkuilen |
| Aanpasbaar | Grenzeloos |
| Begripvol | Goedpraten |
| Behulpzaam | Bemoeizuchtig |
| Bescheiden | Onzichtbaar |
| Betrouwbaar | Saai |
| Dienstbaar | Onderdanig |
| Geduldig | Traag |
| Genuanceerd | Geen stelling innemen |
| Gevoelig | Overgevoelig |
| Goede luisteraar | Weinig woorden |
| Harmonieus | Conflict vermijdend |
| Loyaal | Afhankelijk |
| Oprecht | Te eerlijk |
| Relaxed | Afwachtend en passief |
| Rustig | Gesloten |
| Stabiel en evenwichtig | Behoudend |
| Teamspeler | Onopvallend |
| Vriendelijk en welwillend | Te welwillend |
| Zorgzaam | Wegcijferen |
C-stijl: Consciëntieus (indirect en taakgericht)
Introvert en controlerend denker, observator, afwachtend, precies, gesloten, privacy.
| Sterkten | Valkuilen |
| Analytisch | Gevoelsarm |
| Consciëntieus | Procedureel, alles volgens de regeltjes doen |
| Detaillistisch | Mierenneuken |
| Bedachtzaam | Afstandelijk |
| Diplomatiek | Risicomijdend |
| Feitelijk | Gevoelloos |
| Formeel | Gesloten |
| Gedisciplineerd | Dwang neurotisch |
| Gestructureerd | Star |
| Kritisch | Over kritisch, pietluttig |
| Logisch | Onpersoonlijk en afstandelijk |
| Nauwkeurig en gedetailleerd | Perfectionistisch |
| Objectief | Defensief |
| Ordenend | Star |
| Perfectionistisch | De lat te hoog leggen |
| Precies en gedetailleerd | Pietluttig |
| Systematisch | Onpersoonlijk en procedureel |
| Weloverwogend | Besluiteloos |
Sales met DISC
DISC is een uitstekende tool om te gebruiken in een commerciële omgeving. En hiermee bedoel ik niet alleen sales/verkoop, maar ook in iedere andere situatie waarin je met klanten te maken hebt. Of je nu accountmanager bent of servicemedewerker, als je de onbewuste drijfveren van je klant weet, dan geeft je dit een voordeel in de communicatie met, en bij het afstemmen op, de klant.
Afstemmen
Afstemmen, ook wel rapport maken genoemd maken, betekent de juiste verbinding maken naar de ander. Het afstemmen kan op verschillende manieren. Je kan fysiek dezelfde houding aannemen: dezelfde intonatie, hetzelfde volume, of hetzelfde tempo aanhouden. Je kan ook in dezelfde bewoording praten, meer visueel (beelddenkers), vanuit het gevoel of juist meer auditief (klanken en woorden). Zorg er overigens wel voor dat het echt blijft. Overdreven je klant na gaan doen geeft juist het tegenovergestelde effect!
Door goed af te stemmen zorg je dat je op de juiste ‘golflengte’ van de klant gaat zitten zodat hij zich beter begrepen voelt, en jou beter zal begrijpen.
DISC en klanten
Het DISC model geeft inzicht in de bewuste en onbewuste voorkeuren in gedrag en communicatie. DISC bestaat uit 4 temperamenten: Dominant (rood), Interactief (geel), Stabiel (groen) en Consciëntieus (blauw).
Iedere klant heeft zijn eigen ‘kleur’ en onbewuste drijfveren die voor hem belangrijk zijn. Weet je de voorkeursstijl of kleur van je klant dan helpt dit om beter af te stemmen op wat hij belangrijk vindt.
De rode, dominante klant
Deze klant heeft een wat ongeduldige uitstraling en komt zelfverzekerd over, is van nature assertief en gaat graag de discussie aan. Hij houdt ervan om snel te schakelen en snel te beslissen. Hij is bovendien erg resultaatgericht en communiceert kort en krachtig. Je kunt hem verder herkennen aan een wat luidere toon en stevige handdruk.
Afstemmen op de D-klant
Je bereik het beste resultaat door zelfvertrouwen te tonen, duidelijk en to-the-point te zijn. Wees niet bang om even ‘getest’ te worden. De D-klant is resultaatgericht en wil de beste deal. Geef hem altijd een keuze tussen een paar opties, of alternatieven, zodat hij kan kiezen.
De D-klant wil graag zelf kunnen beslissen en zal het gesprek waar mogelijk willen sturen en houdt er niet van om tijd te verliezen. Deze klant houdt van verandering en wil graag nieuwe dingen uitproberen. Onbewust is de D-klant bang om geen grip op de situatie te hebben, of om onrechtvaardig te worden behandeld.
De gele, Interactieve klant
De I-klant houdt van een praatje, is goed van vertrouwen, en zal veel woorden gebruiken om duidelijk te maken wat hij wil. Hij heeft een vriendelijk, hartelijke uitstraling en een intense manier van praten. Hij kan ook wat chaotisch overkomen en van de hak op de tak schieten. Dit is een klant die gaat voor de persoonlijke klik en zal zijn gevoel laten meewegen in het nemen van beslissingen.
Afstemmen op de I-klant
Wees open en enthousiast, kom met sprekende voorbeelden maar wees niet te detaillistisch. Dat vind je I-klant saai. Laat hem praten en het tempo bepalen maar bewaak tegelijkertijd ook de structuur in het gesprek, anders gaat het alle kanten op.
De I-klant is verder trendgevoelig en altijd wel in voor nieuwe ideeën of ervaringen. Hij is snel enthousiast te krijgen, mogelijk tegen het naïeve aan. De I-klant houdt van complimenten. Deze klant wil graag aardig gevonden worden en is onbewust bang om niet gezien te worden.
De groene, stabiele klant
De S-klant heeft een vriendelijke, bescheiden uitstraling. Hij is attent en eerder een luisteraar dan een prater. Deze klant is servicegevoelig en wil graag anderen helpen, is loyaal, houdt van stabiliteit en gaat voor een langdurige relatie. Hij neemt de tijd en stelt het nemen van beslissingen het liefst even uit.
Afstemmen op de S-klant
Val niet met de deur in huis maar maak eerst een praatje zodat de S-klant zich op zijn gemak voelt. Een veilige, vriendelijke manier van benaderen werkt beter dan directief zijn, van de hak-op-de-tak springen of snel een beslissing van hem willen forceren.
Geef instructie en help deze klant met het maken van zijn keuze. Beslissingen maken is wat lastig voor deze klant. Benadruk de garantie en service. Een te grote verandering levert stress op. Onbewust is deze klant bang om zekerheden te verliezen of voor een conflictsituatie komen te staan.
De blauwe, consciëntieuze klant
De C-klant is formeel en wat afstandelijk, heeft een enigszins stoïcijnse uitstraling en laat weinig expressie en mimiek in zijn gezicht zien. De C-klant is de meest kritische klant die er is, wat argwanend, en zal zich steeds afvragen of het juist is wat je zegt. Hij beslist op basis van feiten en argumenten en heeft hierbij veel informatie nodig.
Afstemmen op de C-klant
De C-klant wil garanties. Zorg dat je je huiswerk hebt gedaan en focus op het geven van informatie. Geef hierbij veel details en beantwoord zijn ‘waarom’ vragen. Bevestig de gemaakte afspraken en zorg dat je deze ook echt, tot op de punt en komma, nakomt.
Wat je niet moet doen is persoonlijk worden, hem onder tijdsdruk zetten of details achterwegen laten. Onbewust is deze klant bang om fouten te maken.
Coachen en leidinggeven met de DISC communicatiestijlen
Als coach weet ik hoe belangrijk de DISC communicatiestijlen zijn voor de ‘klik’ tussen coach en coachee. Geen klik zorgt voor afstand en weerstand. Bij de juiste klik ontstaat vertrouwen en veiligheid. Bij leidinggeven is dit niet anders. Medewerkers die zich begrepen voelen reageren meer proactief dan reactief, zijn creatiever en presteren veel meer.
DISC is hiervoor de tool bij uitstek, juist bij het coachen en leidinggeven. Iedereen heeft namelijk unieke kwaliteiten, talenten en karaktereigenschappen. Wanneer je mensen in hun DISC communicatiestijl aanspreekt haal je het beste in hen naar boven en bereik je beter resultaat.
De DISC communicatiestijlen
Iedereen heeft zijn eigen combinatie van de DISC communicatiestijlen: Dominant, Interactief, Stabiel en Consciëntieus. We voelen ons begrepen als we in onze eigen stijl aangesproken worden en juist niet als de ander een communicatiestijl hanteert die niet de onze is. Dan ontstaat er ruis en komt de boodschap onvoldoende of verkeerd over. Wil je de ander bereiken dan kun je coach of leidinggevende maar beter leren afstemmen op de stijl van de ander.
Coachen en leidinggeven van de D (Dominant) communicatiestijl
Een D is erg resultaatgericht en van nature ongeduldig. Dus draai er niet omheen en kom snel tot de kern anders raak je hem kwijt in het gesprek. Een D motiveer je het beste door richting te geven en doelen te (laten) stellen. Je mag best wel confronterend zijn maar geef altijd een keuze. Een D wil graag zelf beslissen.
Aandachtspunten
Aandachtspunten en valkuilen voor de D zijn zijn snelle manier van denken en schakelen. Waarschijnlijk is hij 4 stappen sneller dan de rest en daarmee raakt hij anderen kwijt. De directheid van de D kan door anderen als bot en gevoelloos worden ervaren. Ook kan de D te snel stappen zetten, zonder na te denken over de gevolgen. Bij conflicten geeft de D per definitie de ander eerst de schuld.
Geef richting en benoem vooral de WAT
Geeft de D richting, zonder hem hierin te betuttelen en coach ook op de consequenties van zijn acties. Hou de vaart erin. Een D heeft grenzen nodig. Geef je die niet dan heeft de D de neiging deze zelf op te gaan zoeken of het gesprek over te nemen. Hij heeft een onbewuste angst om de controle te verliezen.
Coachen en leidinggeven van de I (Interactief) communicatiestijl
Een I is een gevoelsmens en snel enthousiast. Laat hem praten, geef erkenning voor zijn bijdrage, maar zorg ook voor voldoende structuur in het gesprek, anders gaat het gesprek alle kanten uit zonder bij de kern te komen. Een I motiveer je het beste door hem te enthousiasmeren en te erkennen voor zijn bijdrage. Een I is meestal een beelddenker en houdt niet van details, dus vermijdt ‘taaie en saaie’ stof of ingewikkelde oefeningen.
Aandachtspunten
Aandachtspunten en valkuilen voor de I zijn zijn neiging om in het gesprek te veel aan het woord te zijn en andere weinig ruimte te geven. Verder kan de I nogal eens te snel enthousiast zijn waardoor hij de focus verliest en/of naïef kan worden.
Geef erkenning en benoem vooral de WIE
Geef de I erkenning over wat hij al bereikt heeft en help hem met het aanbrengen van structuur, zonder dat het hem gaat benauwen. De I vindt veel dingen leuk met het risico dat hij van alles maar een klein beetje zal doen. Coach het dus ook om het maken van duidelijke keuzes. Verder wil een I graag beïnvloeden dus geef hem die ruimte. Hij heeft een onbewuste angst om niet gezien te worden.
Coachen en leidinggeven van de S (Stabiel) communicatiestijl
Een S is bescheiden en zal nooit direct zeggen wat hij denkt en voelt. Pas als hij zich veilig genoeg voelt staat hij open om meer met je te delen. Val dus niet direct met de deur in huis maar stel hem eerst op zijn gemak anders krijg je weerstand. Een S motiveer je het beste door hem instructie te geven, stap voor stap, en de veiligheid te benadrukken. Hierdoor kan de S gaan uitvoeren. Verwacht van een S niet dat hij plotseling en onaangekondigd kan veranderen. De S heeft even tijd nodig om het allemaal te laten landen. Het is een locomotief die langzaam start maar als hij eenmaal op gang komt meters gaat maken.
Aandachtspunten
Aandachtspunten en valkuilen voor de S zijn zijn neiging om zich onder druk terug te trekken en zich onderdanig op te stellen. De S is een echte dienstverlener en zet zichtzelf waarschijnlijk op de laatste plaats. Coach hem om meer voor zichzelf op te komen en grenzen te gaan stellen. Daag hem ook uit om uit zijn comfort zone te stappen.
Geef instructie en benoem vooral de HOE
Een S heeft instructie nodig, liefst stap voor stap en als het kan ook nog even op papier zodat hij het later nog kan nalezen. Hij wil graag kunnen uitvoeren zonder zelf in de spotlight te staan. Een S heeft een onbewuste angst voor conflicten en zal deze dus uit de weg gaan waar hij kan.
Coachen en leidinggeven van de C (Consciëntieus) communicatiestijl
Een C is een echte denker. Hij is accuraat en gevoelig voor regels en procedures. Benader de C vanuit de inhoud en bouw voldoende rust in je verhaal. Geef voldoende informatie en zorg dat je je huiswerk hebt gedaan ander gaat hij je wantrouwen. Een C heeft het talent om de fouten in je verhaal te ontdekken (en dan klopt het hele verhaal niet meer, en niet alleen die ene fout). Een C motiveer je het beste door hem voldoende informatie en garanties te geven en zijn privacy te respecteren. Verwacht geen direct antwoord maar geef de C altijd wat bedenktijd als je een beslissing van hem wil.
Aandachtspunten
Aandachtspunten en valkuilen van de C zijn zijn neiging tot perfectionisme en alles tot in de kleinste details te willen controleren. Coach hem vooral op het maken van keuzes en het feit dat een 10 vaak niet haalbaar of wenselijk is. Maak hem ook bewust van het feit dat hij door andere als afstandelijk kan worden gezien wanneer hij in de denkmode schiet. Daag hem uit om meer van zijn gevoel te tonen. Kom als coach/leidinggevende overigens niet te zweverig over, daar heeft hij een hekel aan.
Geef informatie en benoem vooral de WAAROM
Een C heeft informatie nodig, liefst zo veel mogelijk, en wil graag de tijd om eerst zelf te kunnen nadenken. Wanneer de C te lang blijft analyseren, wikken en wegen, mag je met zachte dwang de beslissing forceren. Hij heeft immers al alle informatie die hij nodig heeft. Hij heeft een onbewuste angst om fouten te maken vandaar dat hij de lat erg hoog zal leggen.
Een goed team samenstellen en formeren met DISC. Welke kleur ben ik test?
Afgelopen vrijdag ben ik door de redactie van EenVandaag gevraagd om in de uitzending mijn visie op de kabinetsformatie te geven, en dan met name over het gebruik van DISC bij het formeren van teams. Het item is terug te kijken via de formatie: welke leiders werken goed samen.
In dit artikel wil ik verder ingaan op het samenstellen en formeren van teams, en hoe je DISC hiervoor kan gebruiken.
Een goed team samenstellen en formeren met DISC
Het ideale team is een evenwichtig team, vol diversiteit, waar voor alle DISC stijlen plaats is. Het DISC model beschrijft de verschillende ‘persoonlijkheden’ in het team, ieder met zijn eigen kwaliteiten en valkuilen.
DISC bestaat uit 4 basisstijlen: Dominant, Interactief, Stabiel en Consciëntieus. We hebben allemaal onze eigen unieke combinatie van deze 4 stijlen. Eén stijl is de primaire stijl, aangevuld met een secundaire stijl.
Teams waar DISC stijlen missen, onder of oververtegenwoordigd zijn, zijn niet in balans. Alle DISC stijlen en hun kwaliteiten zijn nodig wil een team optimaal kunnen functioneren.
De kwaliteiten en valkuilen van de D-stijl (rood) in het team
De D-stijl zorgt voor daadkracht, besluitvaardigheid en geeft richting in het team. D teamleden zijn innovatief, zetten de grote lijnen uit en gaan graag uitdagingen aan. Als valkuil kunnen ze te snel beslissen, anderen overrulen of bot en tactloos overkomen. Door hun resultaatgerichtheid leggen ze de lat erg hoog.
- Te veel ‘rood’ in een team geeft het risico tot veel conflicten. Het is net als de apenrots, iedereen wil bovenop zitten en gaat het gevecht aan de lead nemen. Ook heeft dit team de neiging te snel te willen beslissen, de grote lijnen willen uitzetten en daarna door te gaan zonder het daadwerkelijk af te ronden.
- Een team met te weinig rood heeft moeite met het maken van beslissingen.
De kwaliteiten en valkuilen van de I-stijl (geel) in het team
De I-stijl zorgt voor enthousiasme en gezelligheid in het team. I teamleden zijn een kei in het beïnvloeden van anderen. Ze zijn echte teamplayers, optimistisch, en gaan creatief om met problemen en uitdagingen. Als valkuil kunnen ze door hun enthousiasme wat chaotisch overkomen en kunnen ze weleens teveel praten. Hierdoor vergeten ze te luisteren naar wat anderen nu echt willen. Te weinig oog voor details en het risico tot naïviteit zijn andere aandachtspunten.
- Een te ‘geel’ team heeft het samen erg gezellig, maar mist focus. Het glas is altijd ‘half vol’ met het risico dat dit team de zaken veel te optimistisch inschat en niet meer kritisch is.
- Voor een team met te weinig geel is het lastig anderen te overtuigen en te beïnvloeden, ook al is het plan nog zo goed.
De kwaliteiten en valkuilen van de S-stijl (groen) in het team
De S-stijl zorgt voor stabiliteit en is het smeermiddel in de motor van het team. S teamleden zijn geduldig, service-gericht, betrokken en helpen graag anderen. Als valkuil kunnen ze snel twijfelen, minder flexibel zijn of zichzelf teveel wegcijferen. Ze houden niet van onaangekondigde veranderingen.
- Een team met te veel ‘groen’ is een stabiel team maar vindt het lastig om keuzes te maken, zijn nek uit te steken en risico’s te nemen. Alles bij het oude willen laten en een gebrek aan innovatie is dan een groot gevaar.
- Te weinig groen zorgt voor een gebrek aan stabiliteit, harmonie en continuïteit in het team.
De kwaliteiten en valkuilen van de C-stijl (blauw) in het team
De C-stijl zorg voor de kritische noot en is goed in het bedenken en analyseren. Hij is kritisch, objectief en heeft veel oog voor detail, procedures en kwaliteit. Als valkuil kunnen C teamleden defensief, over kritisch en te perfectionistisch worden. Ook de control freak ligt dan op de loer.
- Te veel ‘blauw’ geeft een team dat alles tot in de puntjes geregeld wil hebben maar vast kan lopen in de details, of niet tot actie overgaat doordat het nooit goed genoeg is.
- Bij te weinig blauw komt de kwaliteit in het team onder druk te staan.
Meer weten over een assessments disc of een disc training?
Als ervaren trainer en coach kom ik vaak het werken met DISC profielen tegen. Ik geef en verzorg trainingen, coaching, workshops, lezingen en teambuilding rond DISC in binnen en buitenland. Dit doe ik voor, of in opdracht van, grote en kleine organisaties met als doel de onderlinge samenwerking, communicatie en het werkplezier te verbeteren.
123test disc of een erkende officiele test
Een heel makkelijk antwoordt kies eerst eens voor 123 test om een indicatie te krijgen. en vul daarna een officiele disc test in om een goede analyse te krijgen van jezelf. Inzicht in uzelf en kennis van u zelf helpt u om beter te communcireren met andere. Disc helpt u om uw wijze van communicatie inzichtelijk te maken wilt u hierover meer weten neem dan contact op over een Disc assesment.
Nadelen DISC Methode
Let op DISC is een hulpmiddel en geen waarheid. Zoals Patrick Vermeren beschreef in zijn podcast gaf hij een terechte kritiek op HR instrumenten zoals DISC en MBTI. Die teveel ingezet worden dat je daadwerkelijk zo altijd zou handelen! Zeker mee eens dat dit vaak in organisaties doorslaat je bent geen gele organisatie, maar je toont gedrag met een groep mensen die samenwerken. Het “labelen” vindt ik vaak een nadeel kijk per persoon en per organisatie en team wat gewenst gedrag en wat ongewenst gedrag is en zoek daarin de weg die bij je past. Waarom gebruik ik dan deze instrumenten. vaak als reflectie middel om jezelf beter te leren kennen en als discussie middel om te vragen of het echt zo is. Het gaat me om de nuances van het gedrag bij de coaching en trainingen die ik geef.
Ik wil graag ook in jouw team of organisatie met DISC aan de slag. Dit Artikel over: Wat is de DISC methode: persoonlijkheidstest, assessment of analyse? Is geschreven en samengesteld door Virgil van Dijk